Interview: ‘Samen zingen zorgt voor positieve energie en verbinding’

One bij one,
everyone comes to remember,
we’re healing the world,
one hart at a time. 

Interview met bezoeker Quinten: ‘Het is zingen met bezieling bij Stadsklooster Haarlem. Waar dat in zit? Bij ‘Taize’ is het de gave van Jan Hendrik om op het juiste moment, in de juiste situatie het juiste liedje te kiezen. Het is ook de aandacht die je richt op het samen zingen, de liedjes nodigen uit tot verbinding. We zingen niet ter vermaak. Teksten hebben betekenis. Als je zingt over licht of  liefde, verbind je je met de tekst. Het krijgt gevoel, waarde, je voelt een connectie. Zo zijn deze liedjes geschreven. En iedereen ervaart het zo, dat maakt dat we echt samen zingen. En soms zijn we samen stil, ook dat is fijn. Het geeft een bijzondere energie.’  

Quinten is een trouwe bezoeker van Stadsklooster en een geboren en getogen Haarlemmer. ‘Mijn roots liggen hier, beide ouders zijn hier geboren. Mijn vrienden wonen in de stad, mijn netwerk is hier. Als ik weg ben geweest en ik zie de Bavo of hoor de Damiaatjes, dan weet ik: ik ben thuis.’ Quinten is onderwijzer; hij staat voor de klas in een onderwijszorggroep. Hij is ook een vast gezicht van Stadsklooster—zijn gezicht prijkt op de postercampagne in de stad. Een goede move, wat hem betreft, om echte bezoekers uit Haarlem op de posters te zetten.

Verfrissend, vernieuwend
‘Stadsklooster Haarlem is nog te onbekend. En dat is jammer, want veel mensen zouden zich thuis voelen bij wat ze te bieden hebben. Ik heb veel reacties gehad op de poster, veel mensen hebben het gezien, maar ze weten eigenlijk niet echt waar ik reclame voor maak. Maar ik doe dat natuurlijk niet voor zomaar elke organisatie! Stadsklooster Haarlem is wat mij betreft verfrissend, vernieuwend en brengt echte verbinding en verdieping tot stand in onze stad. Ik begrijp de verwarring bij het publiek wel. Bij het woord “klooster” denk ik ook aan monniken in een museum of een heel oude kerk. Maar Stadsklooster is er door heel de stad! Op wisselende en prachtige locaties. En het is dus niet kerkelijk. Eigenlijk dekt de naam de lading niet. Dat vind ik althans.’

Wat is het dan wel? ‘Dat is lastig uit te leggen. Maar ik denk dat Stadsklooster invulling geeft aan een universele behoefte van de mens: verbinding en verdieping. Juist nu, in een wereld waar je misschien niet zo blij van wordt—er gebeuren veel nare dingen. Door een activiteit te volgen bij Stadsklooster veranderen we natuurlijk niet de wereld, maar door bijvoorbeeld met elkaar over het licht te zingen, maken we de wereld een beetje lichter. Je wordt als mens heel even gezien door de ander. Daar gaat de tekst over die bovenaan dit artikel staat: “Eén voor één.”‘

All time favorite
Al een paar jaar zingt Quinten bij Stadsklooster Haarlem mee met “Zingen en Stilte”. Ook andere programma’s bezoekt hij af en toe, maar het zingen—specifiek de Taizé- en Iona-traditie en andere chants—blijft zijn “all-time favorite”. ‘Ik ben dol op zingen, ik heb altijd gezongen in koren. Ik zong heel lang bij het Elisabeth Bas Vrouwenkoor, daarna in een koor voor lesbische vrouwen. Maar ik moest stoppen toen ik in transitie ging. Samen zingen was in die periode moeilijk. Ik kreeg de baard in de keel. Ik was als een piano waarvan de toetsen door elkaar waren gegooid. Ik kon niet meer hoog zingen, maar ook nog niet laag. Maar zingen is belangrijk voor me. Ik zocht en vond het meest laagdrempelige koor van Haarlem bij Humanitas. Het is een ingewikkeld verhaal, maar via via leerde ik toen Jan Hendrik Veenkamp kennen. Hij is stembevrijder en geeft diverse workshops en trainingen waarbij je wordt uitgenodigd je stem te verkennen. Dat ben ik gaan doen en zo bezocht ik ook zijn vaste zangavond bij Stadsklooster Haarlem. Sindsdien ben ik vaste bezoeker.’

‘Bij “Zingen en Stilte” word je uitgenodigd om je stem te gebruiken zoals jij dat fijn vindt. Je hoeft geen noten te lezen; de liedjes zijn makkelijk, je leert ze zo uit je hoofd. De teksten zijn er op papier en nieuwe liedjes doet Jan Hendrik voor, waarna we ze eerst een paar keer samen zingen. Je mag loslaten dat het mooi moet zijn en daardoor laat je meer je gevoel klinken. Je wordt uitgenodigd om op te staan, bij de piano te zingen, je mag zitten, staan, lopen—wat je zelf prettig vindt. Je bent vrij om te doen wat je wilt. Het Taizé-zingen is voor mij in evenwicht wat betreft mannelijke en vrouwelijke energie. Jan Hendrik geeft af en toe aan of de hoge of lage stemmen klinken. Of je een hoge of lage stem hebt bepaal je zelf. Er komen relatief veel mannen. Het is heel aards. Tenminste, ik vergelijk het dan met Moonlight Mantra, ook van Stadsklooster. Wat ook leuk is, hoor—zingen bij volle maan! Maar ik heb toch echt een andere voorkeur. Logisch misschien, in mijn geval.’

Afwisselend, laagdrempelig
‘Dat is overigens precies wat zo leuk is aan Stadsklooster. Het aanbod is afwisselend en laagdrempelig. Je kunt daardoor echt dingen uitproberen en kijken wat bij je past.’

Ondertussen heeft Quinten al meerdere programma’s gevolgd: ‘Ik heb bijvoorbeeld iets met fotografie gedaan. Dat was ontzettend leuk, ook op een prachtige locatie, bij Caprera. De workshop vindt plaats midden in een druk losloopgebied voor honden. Helaas ben ik een beetje bang voor honden; dat maakte me toch wat alert, wat erg jammer was.’ Ook volgde Quinten een sessie met klankschalen. ‘Meestal mag je alleen luisteren, maar nu mochten we zelf de klankschalen uitproberen. Dat is echt een andere ervaring! Heel bijzonder. Ik werd er erg blij van, zoals altijd.’

Afgelopen najaar maakte Quinten een oloïde: ‘Ik wist niet eens wat het was. Het blijkt een houten vorm te zijn met een specifieke wiskundige afmeting waardoor hij tuimelt en met zijn hele oppervlakte de tafel raakt. Dat was zo leuk! Ook technisch was het interessant. De uitleg van Frithjof de Zwart was goed; hij heeft voorbeelden en duidelijk veel kennis en passie. Ik had nog nooit met hout gewerkt, zeker niet op deze manier. Alles was nieuw. Ik wist het verschil niet tussen een vijl en een rasp en had nog nooit gezaagd. Met je handen werken en geconcentreerd bezig zijn, zorgt voor focus en een bepaalde verstilling. Het vergt handwerk om de vorm in het hout te krijgen. Het opgaan in je eigen oloïde vond ik bijzonder. Ik zou het zo cadeau geven aan een ander, om jezelf de rust te gunnen dit te doen.’

Vreugde ervaren
Dat laatste is precies waarom Quinten graag reclame maakt voor de organisatie. ‘Nu zie je dat er een bepaald publiek komt—een beetje de hoger opgeleide dames met interesse in spiritualiteit. Natuurlijk is daar niets mis mee. Maar dit aanbod is voor zoveel meer mensen echt geweldig. Ik gun het anderen om de vreugde te ervaren, ik wil die delen met meer mensen. Ik gun het echt iedereen, elke Haarlemmer. Stadsklooster is uniek in Haarlem. Het is herkenbaar; de mensen van het kantoor zijn bijna altijd aanwezig bij een activiteit. Ze zien je, herkennen je. Dat maakt het nog persoonlijker. Dat soort contact geeft diepte en betekenis. Daar zit de bezieling waarschijnlijk. En die zit in ons allemaal.’